در سیره ی سیاسی حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام که بی گمان در کنار سیره ی سیاسی رسول اکرم صلی الله علیه و آله پاکترین و ماندگارترین الگوی سیاست می باشد نکته ای بسیار در خور توجه وجود دارد که به اندازه ی همین اهمیت، متأسفانه مغفول واقع شده است.
به مناسبت میلادباسعادت مولی الموحدین علی (ع)مراسم جشنی توسط بسیج فرهنگیان کواردرتاریخ۹۳/۲/۲۲درمکان نمازخانه اداره آ.پ کواربرگزارگردید.این مراسم همزمان بااقامه نمازجماعت ظهروعصروبعدازآن حاج آقادهقان مسؤل محترم حوزه نمایندگی کوارضمن عرض تبریک به مناسبت فرارسیدن میلاداین امام بزرگ به ذکرفضائل وخصوصیات اخلاقی این امام بزرگوارپرداختندواینکه همه مسلمانان بایدبه مولایمان امام علی (ع)اقتداکنند.وبعدازآن مولودخوانی توسط مداح اهل بیت (ع)آقای کرمی اجراشد.
ودرپایان به افرادی که نام آنهانام مبارک علی(ع)بودجوایزی اهداگردیدواین برنامه باپذیرایی به پایان رسید.
به مناسبت آغازایام البیض تعدادی ازفرهنگیان بسیجی این شهرستان درمراسم معنوی شرکت کردندوبه عبادت ورازونیازباخدای خودپرداختنددرکناراین مراسم معنوی ٬فرهنگیان به برپایی نمایشگاه آثارشهدانیزپرداختند.وبرای روزدوم اعتکاف٬معتکفین با آشی که ازطرف بسیج فرهنگیان پخت شده بودافطارکردند.
درتاریخ ۹۳/۲/۱۷بعدازاقامه نمازظهروعصردرنمازخانه اداره ازفرهنگیان نمونه بسیجی تجلیل وقدردانی صورت گرفت.ازجمله فرهنگیان بسیجی آقای رشیدی/آقای مجرد/آقای شجاعی/آقای بهرام غاری و...ازکسانی که درجشنواره علمی پوهشی شرکت کردندتقدیرشد.
درتاریخ۹۳/۲/۱۷درسالن اجتماعات امام خامنه ای(مدظله العالی)نشست سیاسی - بصیرتی توسط سپاه ناحیه کوارباهم کاری کانون بسیج فرهنگیان برگزارگردید.این نشست به مناسبت هفته معلم وروزعقیدتی سیاسی سپاه برگزارگردید.
درابتداحاج آقادهقان باعرض تبریک به مناسبت هفته معلم وروزعقیدتی سیاسی وضمن خیرمقدم به مسؤل محترم نماینده ولی فقیه استان حاج آقاحاجی زاده ومسؤلین محترم اداره آ.پ سخنانی درموردمقام معلم که قرآن کریم بیش از۸۰آیه درموردعلم وعلماراتمجیدکرده است؛شهیدمطهری یکی ازکسانی است که دردفاع ازمظلومان وستم دیدگان جهان تاپای شهادت جلورفت.
گزارشات عقیدتی سیاسی سپاه ناحیه کوار:درهم اندیشی ویژه فرماندهان حوزه هاوتجلیل ازمربیان که بدون هیچ چشم داشتی به سپاه کمک کردند.
نشریه صبح صادق روزانه تحلیل های سیاسی که درآن است رابه پاسداران ارائه میدهیم.وبه خاطرفعالیتهای عقیدتی سیاسی ناحیه کواردرسال۹۲رتبه برتراستانی راداشته ودرانتهاازبرادران عباسیان ومرادی و....به خاطرزحماتشان دراین زمینه تشکرکردند.
وبعدیک کلیپ تصویری ازسخنان مقام معظم رهبری(مدظله العالی) وسخنان شهیدمطهری پخش شد.
وبعدازآن حاج آقاحاجی زاده مسؤل محترم حوزه نمایندگی ولایت فقیه سپاه فجرازحضورمردم وازفرمانده محترم سپاه ناحیه ومسؤلین اداره آ.پ که دراین نشست وهمایش عقیدتی سیاسی شرکت کردند تشکرکردند.درابتدادرموردبرکات ماه رجب که ماه بندگی وعبادت خداست صحبت کردند.وبه نامگذاری سال پرداختند وگفتند:آقاعناوینی راکه برای سالها انتخاب میکندیک بیان ساده نیست بلکه یک حقیقت است ونبایدساده ازآن گذشت سال اقتصادوفرهنگ باعزم ملی ومدیریت جهادی یعنی اینکه همه بایددرزمینه اقتصادی فعال باشند واقتصادی عمل کنندحتی به اندازه کاشتن یک سبزی و....وبه جنایاتی که درسوریه رخ میدهدپرداختندوگفتندکه همه مسلمانان بایدنسبت به هم مسئول باشند وبایدبه تمام مسلمانان جهان کمک کنیم مخصوصاًسوریه که حرم حضرت زینب(س)وبنت الحسین(س)است بایدکمک مالی کنیم. ودرانتهابه همه حضارتوصیه کردندبه خواندن کتابهای شهیدمطهری وبرای سلامتی امام زمان(عج)صلوات فرستاده شد.
ودرآخربه تمام مدیران عقیدتی سپاه جوایزی اهداگردید.
به مناسبت گرامیداشت هفته معلم بسیج فرهنگیان کواراقدام به برگزاری مسابقه فرهنگی امربه معروف ونهی ازمنکرویژه حلقه های صالحین فرهنگی درتاریخ ۹۳/۲/۱۴نموده است که تعداد۲۵۰نفردراین مسابقه شرکت کردندوامام جمعه محترم شهرستان وکارمندان اداره آموزش وپرورش ازاین مسابقه دیدن کردند.حاج آقاآقایی درموردفریضه امربه معروف واینکه مثل نمازهای یومیه واجب است وبایددرجامعه اجراشودو...سخنانی ایرادفرمودند.
به مناسبت گرامیداشت هفته معلم کانون بسیج فرهنگیان اقدام به برگزاری مسابقه ورزشی ویژه آقایان دررشته فوتسال درتاریخ11و93/2/12درغالب4تیم درسالن رسالت شهرستان کواربرگزارگردید،ودرآخربه تیم منتخب جوایزی اهداگردید.
.
درروز93/2/12به مناسبت گرامیداشت روزمعلم فرهنگیان بسیجی کوار درمراسم نمازجمعه شرکت کردنددراین مراسم قبل ازخطبه هامدیرآموزش وپرورش برادرعبیدی سخنانی درمقام معلم ایراد نمودندوروزمعلم رابه تمام معلمان زحمتکش تبریک گفتندُدربین صلاتین امام جمعه شهرستان کوارآقای آقایی هدیه ای به برادرعبیدی به مناسبت روزمعلم اهداکردندواین روزرابه تمامی معلمان تبریک گفتند.
1 معجزه ي تذکر زبانی محمدرضا اکبري ستاد احیا امر به معروف و نهی از منکر / انتشارات پیام آزادي / چاپ چهارم 1387 فصل اول - دانستنی هاي امر و نهی زبانی جایگاه امر و نهی دینی امر و نهی دینی گل سرسبد احکام خدا هستند که دینداري مردم به وجود آنها شکل می گیرد . خداوند این دو اصل تابنده را در حدود ده آیه از آیات قرآن مورد توجه جدي قرار داده و انجام آنها را از ویژگیهاي اهل ایمان به شمار آورده است . همان گونه که می فرماید : و المومنون و المومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر 1 مردان و زنان با ایمان یاور یکدیگرند امر به معروف و نهی از منکر می کنند . سرور پیامبران رسول گرامی اسلام و اهل بیت معصوم و آسمانی اش نیز معارفی را پیرامون این دو ستاره ي نور و هدایت بیان کرده اند تا مومنان راستین به انجام بهترین رتبه هاي دینداري که همان دفاع از دین خداست بار یابند و این دو نهر بزرگ آسمانی را در راستاي پاکی و پاکیزگی دلهاي اهل ایمان به جریان درآورند که بدون شک بهترین عمل صالح غبار زدایی و رفع سیاهی هاي گناه از سرزمین جان انسان هاست . وقتی امر و نهی دینی به فرموده ي اولیاء دین بهترین فریضه باشد برترین دینداري نیز در اجراي آنها نهفته است و بیشترین بها در بازار آخرت به این دو متاع گرانقدر اختصاص خواهد داشت سرور جانشینان رسول خدا امیرالمومنین که به حق امیر این دو حرکت نورانی است می فرماید : تمام اعمال خیر و حتی جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر مانند قطره اي در برابر دریاي پهناورند . امر و نهی دینی ارزش بزرگی دارد زیرا دستاورد این دو میراث گرانقدر انبیاء هدایت انسان است که برتارك سلسله جبال ارزش هاي الهی سکنا گزیده است . امر به معروف افشاندن بذر خوبی ها در مزرعه ي جان انسان هاست تا با به ثمر رسیدن هر بذر گلی از درون آن شکفته شود و جامعه گزاري از ارزشهاي سبز و زیباي خوبی ها گردد . امر به معروف افزایش فضاي سبز خانه ي دل ها و کویر زدایی معنوي از جامعه است و از همین و فلسفه ي امر به معروف و نهی از منکر هدایت و صیانت شخص و اجتماع از بدي ها و گرایش به نیکی ها و پایداري و حاکمیت دین بر جامعه است . امر به معروف و نهی از منکر دو اثر قطعی و دو اثر احتمالی دارد : آثار قطعی آنها پاداش آخرتی و رشدي است که آمر به معروف در پرتوي عمل خود به آن دست می یابد و این دو اثر گرانبها کافی است که من در صحنه هاي امر به معروف و نهی دینی حضور داشته باشد و دو اثر احتمالی آن هدایت بندگان خدا و رشد وسلامت فرهنگی جامعه است امر به معروف گل سرسبد حرکتهاي اجتماعی انسان است و اگر اهل ایمان تجسم زیباي امر و نهی دینی خود را در آخرت می دیدند هرگز آن را کمرنگ نمیژ انگاشتند و اگر آن اندازه که اهل تجارت به تبلیغ کالاي خود می پردازند ما به تبلیغ دین خود می پرداختیم این اندازه ارزشها ناشناخته نبودند و دین و دینداران غریب نمی ماندند . غربت مومنان نتیجه ترك امر و نهی ناشی از ضعف محبت به خداي متعال و دین آسمانی اوست . نشانه ي دوستی حقیقی برآوردن خواسته هاي خداوند است که هر کس به محبت او بار یابد با اشتیاق به انجام آنها همت گمارد . امر به معروف پیام خداوند است که مومن برگزیده هاي آن را به مومن خطا کار اعلام می کند و نهی از منکر پایان دادن به شعله هاي سیاه گناه می باشد که بندگان شایسته خداوند مسئولیت پرافتخار آنرا برعهده می گیرند و از همین روست که باید گفت : نهی از منکر بارش قطرات زلال باران بر سرزمین جان گنه کاران است که شعله هاي معصیت را خاموش می سازد و به گسترش تیرگی هاي قلبش پایان می بخشد . مراتب امر به معروف و نهی از منکر امر به معروف زبانی 2 امر و نهی دینی داراي سه مرتبه اظهار تنفر قلبی ، امر نهی زبانی و اعمال قدرت است و بحث ما در این کتاب پیرامون مرتبه دوم یعنی امر نهی زبانی می باشد . امر به معروف زبانی مهمترین بخش امر به معروف و نهی از منکر است که به عنوان یک وظیفه همگانی براي اصلاح و آگاهی بندگان خدا تشریع گردیده است و از نقش اصلاحی خوبی براي همه انسانها در همه زمانها و محیط هاي اجتماعی و خانوادگی برخوردار است . این برنامه آسمانی به گونه اي است که هر کس علاقه مند به سلامت معنوي محیط زندگی خود باشد می تواند به آسانی در خیل عظیم مصلحان بی نام نشان جامعه درآید و به اندازه توان خود نهالی از معرفت بنشاند و شعله ي سیاهی از آتش گناه را خاموش کند و در نتیجه دهان خود را به رایحه خوش پیام خداوند خوشبو گرداند باشد که پروردگار عالم او را در دیوان مدافعان از دین خود ثبت نماید و از تجلی نور غیرت او خشنود گردد . مراتب امر و نهی زبانی مرتبه زبانی امر به معروف نیز داراي سه مرحله است : -1 موعظه و گفتار نرم . -2 امر و نهی آرام . -3 امر نهی تند رعایت مراحل زبانی الزامی است و اگر کسی بتواند با مرحله اول به وظیفه خود عمل کند نباید به مرحله دوم وارد شود و اگر بتواند با مرحله ي دوم وظیفه ي خود را به انجام رساند نباید وارد مرحله ي سوم گردد بله در مراتب امر به معروف و نهی از منکر رعایت مرتبه اول پیش از مرتبه دوم الزامی نیست مگر اینکه مرتبه اولبراي گنهکار آسانتر باشد که در این صورت رعایت مرتبه اول واجب خواهد بود و گر نه از میان رتبه اول و دوم هر کدام از اظهار تنفر قلبی و امر و نهی زبانی بر گنهکار آسانتر باشد عمل به آن واجب خواهد بود و ما در بحث بعدي احکام فقهی آنرا بیان خواهیم کرد . احکام فقهی 1 اگر - احتمال دهد که هدف با موعظه و ارشاد و سخن نرم برآورده می شود واجب است به همین صورت عمل کند و به بیش از آن تعدي نکند . - 2 . اگر بداند که موعظه ارشاد و سخن نرم تاثیر نمی کند امر و نهی زبانی کند و در صورت احتمال تاثیر از آسان ترین مرتبه آن شروع نماید و به بیش از آن تعدي نکند به ویژه اگر گنهکار از امر و نهی او مورد هتک قرار می گیرد . -3 . اگر بر طرف شدن منکر و اقامه معروف متوقف بر سخن تند و شدت بخشیدن در امر و تهدید و وعده ي مخالفت با گنهکار باشد جایز و بلکه با پرهیز از دروغ واجب است . 4 جایز - نیست در انجام نهی از منکر، از حرام و منکر مثل فحش و دروغ و اهانت کمک گرفته شود بله اگرمنکر از جمله چیزهایی باشد که اسلام به آن اهمیت می دهد و به هیچ وجه به انجام آن راضی نباشد نظیر قتل انسان محترم یا ارتکاب گناهان قبیح و بزرگ که وعده ي عذاب بر آن داده شده است جایز و بلکه واجب است ممانعت شود اگر چه لازم شود از آنچه گفته شد کمک گرفته شود . 5 اگر - بعضی از مراتب امر و نهی زبانی آزار و اهانت کمتري از بعضی از آنچه در مرتبه ي اول ذکر شد داشته باشد باید به آنها اکتفا شود . پس اگر موعظه و ارشاد با سخن نرم و چهره اي باز موثر باشد یا احتمال تاثیر آن برود آزار کمتري از دوري اعراض و امثال آن داشته باشد جایز نیست دوري و اعراض شود . انسان ها در بیان و شنیدن امر و نهی متفاوتند چه بسا دوري و رو گردانی از شخصی از امر و نهی او شدیدتر و سنگین تر و اهانت آمیزتر باشد و از همین رو امر و نهی کننده باید مراتب اشخاص و عمل به مرتبه آسان تر و راحت تر را مورد توجه قرار دهد . -6 . اگر تاثیر امر و نهی به استفاده از مرتبه اول و دوم باشد باید ضمن امر و نهی زبانی از او دوري و اعراض شود گستره ي امر و نهی زبانی 3 امر و نهی زبانی گسترده ترین مرتبه از مراتب امر به معروف است به گونه اي که بخش اعظم این وظیفه الهی با زبان عملی می شود زیرا امر و نهی دینی چهار قسم کلی دارد که یا تنها به وسیله زبان جامه عمل می پوشند و یا زبان نقش بیشتري را در انجام آنها دارد و ما براي وضوح بیشتر بحث این اقسام چهار گانه را مورد بررسی قرار می دهیم . -1 امر به مستحبات امر به مستحبات تنها با رتبه دوم یعنی به وسیله زبان انجام می گیرد و رتبه اول و سوم ندارد زیرا مرتبه اول که اظهار تنفر قلبی است و همچنین مرتبه سوم که اعمال قدرت براي انجام معروف است درآن مطرح نیست چه اینکه امر به مستحبات مستحب می باشد . -2 نهی از مکروهات در نهی از مکروهات نیز مانند امر به مستحبات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر وجود ندارد و تنها نهی از منکر زبانی انجام می گیرد زیرا اگر چه مکروهات مورد نهی قرارگرفت هاند اما با توجه به اینکه اسلام به نوعی مردم را در انجام آنها آزاد گذارده است اظهار تنفر قلبی که مرتبه اول است و اعمال قدرت که مرتبه سوم می باشد در مکروهات مطرح نیست چه این که نهی از مکروهات مستحب می باشد . -3 امر به واجبات در امر به واجبات مراتب سه گانه امر به معروف وجود دارد اما مرتبه دوم که مرتبه زبانی است از همه گستردهتراست زیرا غالباً اظهار تنفر قلبی نظیر ترشرویی ، سرد برخورد کردن و روگردانی که مرتبه اول است براي گنه کار سنگین تر از سخن ملایم و نصیحت به اوست و به فتواي فقهاي اسلام اگر مرتبه دوم براي گنهکار آسان تر از مرتبه اول باشد واجب است به مرتبه دوم عمل عمل شود در نتیجه مرتبه دوم که مرتبه زبانی است گسترده تر از مرتبه اول می باشد . مرتبه زبانی امر به واجبات از مرتبه سوم که توسل به زور است هم گسترده تر می باشد زیرا امر به بسیاري از واجبات به واسطه زبان انجام می گیرد و نوبت به مرحله ي اعمال قدرت نم یرسد و مواردي هم که انجام آنها با توسل به زور صورت می گیرد به عهده ي نظام اسلامی است و اگر نظام هم در انجام وظیفه ي خود کوتاهی کند بسیاري از ترك واجبات که انجام آنها نیازمند اعمال قدرت است به خاطر ضرري که براي آمران به معروف دارند واجب نخواهند بود نتیجه این که غالب امر به واجب ها به صورت امر به معروف زبانی انجام می گیرد -4 نهی از محرمات در این قسم از نهی از منکر هم مراتب سه گانه امر و نهی دینی وجود دارد اما نهی از منکر زبانی از دو مرتبه اول و سوم گسترده تر است و دلایل آن دقیقا همان دلایلی است که در امر به واجبات مطرح گردید . ویژگیهاي الفاظ و جملات امر و نهی دینی کلمات امر به معروف از جایگاه مهم و حساسی برخوردارند زیرا این کلمات پرندگانی هستند که پیام خداوند را بر بال خود می نشانند و بر بام وجود گنهکار می نشینند بنابراین شایسته است بهترین عالی ترین و شایسته ترین کلمات را براي انجام این ماموریت الهی انتخاب کنیم تا تنها تناسب پیام و صاحب پیام که خداوند متعال است حفظ گردد وقتی امر به معروف آگاه باشد که از سوي چه کسی ماموریت دارد و ماموریت او از کدامین ماموریت هاي عالم وجود است براي پیام خداوند و انجام ماموریت الهی و پیامبر گونه خود پاکیزه ترین ، نورانی ترین و دل نشین ترین کلمات و ادبیات خود را به عرصه این ماموریت مقدس می آورد تا این پیام آسمانی به زیباترین شکل خود تجلی کند و پذیرش مخاطب را در رتبه بالاتري قرار دهد . با توجه به اهمیتی که براي الفاظ امر و نهی دینی بیان گردید به ویژگیهاي آنها می پردازیم تا با رعایت آنها درصد موفقیت امر نه یکنندگان دینی بالاتر رود . -1 شیوایی جمله شیوا جمله اي رسا ؛ فصیح و روان است و چون تذکر به دیگران با صفت شیوایی همراه باشد نزد مخاطب دلنشین تر و تاثیر گذار تر است . امر به معروف باید به راحتی فهمیده شود و از هرگونه پیچیدگی، نامفهومی و کلمات نامانوس و جمله بندي هاي ناقص و ثقیل به دور باشد به گونه اي که گن هکار با سهولت و سرعت محتواي آن را درك کند به ویژه اینکه فرصت امر و نهی بیش از چند لحظه 4 نباشد نظیر اینکه در طول چند لحظه اي که از کنار یک راننده ي بی نظم می گذریم بگوییم : با رانندگی خود آرامش مردم را به هم نزن . -2 صراحت جمله صریح، جمله اي است که از وضوح و روشنی لازم برخوردار باشد امر به معروف باید صریح بیان شود به گونه اي که گنهکار به راحتی منظور تذکر دهنده را بفهمد و دچار برداشت غلط نگردد . در پرده بیان کردن امر و نهی دینی فهم آن را دشوار کرده و گاهی سخن را چند پهلو می کند به گونه اي که برداشت هاي مختلفی از آن می شود، نتیجه چنین سخنی آن می شود که وظیفه انجام نگرفته و ارشادي صورت نپذیرفته باشد البته صراحت در محتوا غیر از صراحت در بیان است و در مجموع باید به گونه اي تذکر دهیم که مخاطب سخن و هدف ما را به خوبی بفهمد . 3 متانت - امر و نهی دینی باید متین یعنی محکم و استوار باشد و ضعف و سستی در آن راه نداشته باشد وقتی کلمات ارشادي با وقار و ثبات لازم همراه باشد درصد اعتماد و پذیرش را بالا می برد پس اگر به کسی که دیگران را بیمزگی » : مسخره می کند بگوییم : یک انسان با شخصیت دیگران را مسخره نم یکند با این جمله که بگوییم تفاوت بسیار دارد . « نکن -4 جدیت الفاظ تذکر باید جدي و به دور از هر گونه شوخی و تسامح باشد در غیر این صورت مخاطب آنها را جدي نخواهد گرفت و امر نهی دینی صورت نخواهد پذیرفت . نمونه جدي تذکر این است که به کسی که تکبر می ورزد بگوییم : خداوند انسانهاي متکبر را دوست ندارد پس توهم متکبر نباش . -5 اختصار تذکر باید مفید و مختصر باشد و در چند کلمه گویا و شفاف امر و نهی دینی به گنهکار ابلاغ شود مثلا به کسی که با بوق هاي نابهنگام خود دیگران را می ترساند و یا با سرعت بیش از حد خود عابران پیاده را به وحشت می اندازد با استفاده از کمترین فرصت بگوییم : ترساندن دیگران حذام است . بله در برخی موارد که امکان و زمینه و شرایط توضیح لازم و مفید وجود دارد اختصار لازم نیست . -6 اعتدال کلمات و جمله بندي هاي امر و نهی دینی باید از هرگونه افراط و تفریط و بزرگ و کوچک کردن گناه به دور باشد، مکروه را حرام جلوه ندهیم ، معصیت کوچک را معصیت کبیره معرفی نکنیم و معصیت بزرگ را گناه کوچک نشان ندهیم و خلاصه بدي و زشتی و قبح گناه را به همان اندازه که در شرع اسلام وارد شده است بیان کنیم نه کم نه زیاد . -7 سلامت الفاظ و جمله هاي تذکر باید سالم و صالح باشد و از آفاتی چون نیش زدن ، تحقیر توهین و فحش و هرگونه بدگویی دیگران برکنار باشد تا وظیفه ي دینی انجام گیرد و آمر به معروف در حرکات اصلاحی خود پیروز ( شود امیرالمومنین ( ع ) فرمود : من حسن کلامه کان النجح امامه ( 4 کسی که سخنش نیکو باشد پیروزي در پیش روي اوست . سخنان آفتمند تاثیري ندارند و چه بسا جز گناهان به حساب آیند و با گناه نمی شود خدا را اطاعت کرد و گناه کاري را هدایت کنیم بلکه سخنان آف تمند می توانند گنهکار را در موضع بدتري قرار دهند . تذکر دهنده اگر چه از گناه و گنهکار ناراحت است اما نباید براي خنک کردن دل خود توهین کند و ناسزا گوید زیرا ما به دنبال اصلاح دیگران هستیم ونه خنک کردن دل خود . دل مومن در آخرت خنک خواهد شد و این تقدیري است که رقم خورده است . -8 عطوفت کلمات مورد استفاده در امر و نهی دینی باید به مهربانی آراسته باشند استفاده از کلماتی نظیر برادرم،خواهرم و امثال آنکه نماد عطوفت و نزدیکی با مخاطب است . امر و نهی کننده را به امر و نهی شونده نزدیک می سازند و این نزدیکی میزان پذیرش را بالاتر می بردند . 5 ادبیات امر به معروف می تواند به نوعی با مهربانی همراه باشد البته لحاظ این ویژگی همیشگی نیست و گاهیغلظت و درشتی واجب می گردد اما اصل بر این است که در ارشاد دیگران مهربان باشیم و بدي هاي آنها را با خوبی پاسخ دهیم مبادا بدي آنها ما را به بدي بکشاند که کار الهی ما را ضعیف خواهد کرد . رفتار خوب ما در برابر بدي هاي دیگران تکانی روحی به آ نهاست ضمن اینکه پاداش بزرگی را براي تذکر دهنده به همراه دارد . مردي به پیامبر ( ص ) عرض کرد : یا رسول الله من اقوامی دارم که با آنها صل هی ارحام می کنم اما آنها با من قطع رابطه کرده اند من به آنها احسان می کنم اما آنها با من بد رفتاري می کنند، من بر بدي هاي آنها حلم می ورزم اما آنها بر من جهالت م یکنند . حضرت فرمود : اگر آنگونه باشی که می گویی گویا رنج و ناراحتی که از برخورد خوب تو به آنها می رسد دردنا کتر است و تا تو در چنین حالی باشی خداوند پشتیبان ( تو خواهد بود .( 5 -9 اکرام احترام به گنهکار باید در الفاظ و ادبیات امر و نهی دینی مورد توجه قرار گیرد و به تعبیر دیگر ادبیات امر به معروف باید محترمانه باشد به گونه اي که گنهکار این ویژگی را احساس نماید و زمینه پذیرش در او تقویت گردد نظیر این که به خانمی که پوشش دینی را مراعات نکرده است گفته شود : شما خانم محترمی هستید اما پوشش شما بر خلاف احکام اسلام و رضایت خداوند است مراعات بفرمایید خود را بپوشانید . البته اشاره به این نکته لازم است که احترام به گنهکار نظیر احترام به صاحبان علم و فضیلت نیست که شخصیت آنها بخاطر ارزش هاي که دارند قابل تکریم است بلکه از آن جهت که گنهکارند مورد مذمت هستند اما بخاطر موفقیت در تذکر خود به آنها احترام می گذاریم هر چند ذاتا استحقاق چنین اکرامی را نداشته باشند . از آنجایی که بحث احترام و بی احترامی به گنهکار از مباحث مهم امر به معروف و نهی از منکر است مطالب بیشتري را در این باره ارائه می دهیم . احترام به گنهکار از عوامل موفقیت عرصه امر و نهی دینی است و او را از لجاجت و عصبی شدن دور کرده و درجه ي پذیرش او را بالا می برد زیرا امر و نهی دینی درعین حال که یک حرکت مثبت و متعالی است در مواردي این ذهنیت را براي گنهکار پدید می آورد که مبادا تذکر دهنده قصد توهین و تحقیر او را دارد اما با احترامی که به او می گذارد این ذهنیت منفی از میان می رود . ذهنیت دیگري براي گنهکار مطرح است و آن اینکه تذکر دهنده او را گنهکاري بیش نمی داند پس براي من شخصیتی قائل نیست اما وقتی مشاهده می کند حرمت او بطور کامل حفظ شده است سوء ظن احتمالی او به حسن ظن تبدیل می گردد نکته روانشناختی دیگري وجود دارد و آن این است که احترام به گنهکار موجب می شود احساس شخصیت کند و این احساس زمینه خوبی براي پذیرش تذکر است زیرا کسانی که احساس شخصیت نمی کنند حق پذیري در آنها ضعیف و با تعلل و تاخیر و بهانه جویی همراه است و چه بسا کار آنها به استهزاء امر و نهی و آمر و ناهی کشیده شود البته نباید احترام به گنهکار با اغراق همراه باشد و ازحالت طبیعی خارج گردد زیرا در این صورت تذکر دهنده در ذهن گنهکار زیر سوال می رود و در نتیجه پذیرش او ضعیف می گردد . احترام به گنهکار این است که با اخلاق اسلامی و رعایت حقوق دیگران و پرهیز از هر گونه بد رفتاري و بدگفتاري با او روبرو شویم اما عده اي به جاي آن با طرح مسائل غیر واقعی شخصیت دروغین را از گنهکار به او ارائه می دهند استفاده از عناوین چون شما از سرمایه هاي اسلام هستند اسلام به وجود شما نیازمند است شما از افتخارات کشور به شمار می روید و آنچه که گنهکار از آن تعجب می کند و خود را در آن جایگاه نمی بیند نه تنها تاثیر مثبتی ندارد که از تاثیر منفی هم برخوردار می باشد بله گاهی از این تعریف ها نسبت به افراد خاص و محدودي مبالغه به حساب نم یآید که در این صورت استفاده از آنها می تواند سودمند باشد . آنچه که باید از سوي تذکر دهنده انجام گیرد احترام بدون افراط و تفریط به گنهکار است و احترام ما نباید به خضوع و تواضع بیش از حد در برابر او منتهی شود و گرفتار مداهنه گردیم مداهنه که اسلام از آن نهی کرده است همان چرب زبانی , تملق داشتن روابط بسیار خوب و عادي با کسی است که بی پروا گناه می کند . بنابر آنجه بیان گردید رفتار ما با گنهکار باید معقول باشد نه توهین کنیم و نه راه مداهنه را پیش گیریم زیرا مداهنه نوعی تایید گنهکار است و او را در انجام گناه جسورتر می سازد و توهین ما او را بر سر لجاجت آورده و بر جسارت او در ارتکاب گناه می افزاید . 6 خطا کاران در یک جایگاه منفی دینی و اجتماعی قرار دارند از این رو به نوع نگاه دیگران به خود حساسند حال اگر کسی به آنها اهانت کند این حساسیت بیشتر شده و واکنش مضاعفی را به همراه دارد و نتیجه امر و نهی دینی را که تاثیر مثبت در رعایت تقواست از میان می برد اما احترام به آنها با توجه به جایگاه منفی که دارند آنها را به استقبال بهتري از امر ون هی دینی سوق می دهد ضمن اینکه توهین بی حرمتی به دیگران از شان آمران به معروف که در مسیر پاك پیامبران الهی حرکت می کنند به دور است و بلکه منکري است که باید از آن پرهیز نمود . 11 آداب - ارتباط با گنهکار امر به معروف مثل بسیاري از امور دیگر داراي ادبیات روانشناسی و فرهنگ و شیوه هاي خاص خود است که اگر کسی آنها را مورد توجه قراردهد به موفقیت می رسد کسی که تصمیم می گیرد امر به معروف کند با توکل بر خدا به سوي گنهکار می رود و به او سلام می کند سلام کلید ارتباط و گفتگوست و وقتی باسلام ارتباط برقرار گردید بخشی از ماموریت انجام گرفته و راه براي ادامه ي کار گشوده می گردد مثلا می گوید : این دستور خداست که مردم از تحقیر یکدیگر بپرهیزند و شما هم این کار را ترك کنید . -11 . موضع گیري هاي گنهکار پس از تذکر سه موضع گیر از سوي گنهکار می تواند بروز کند : الف – پذیرش در این صورت شایسته است او را دعا کند نظیر آنکه بگوید : از پذیرش شما سپاس گذارم خداوند شما را از خوبان و پرهیزکاران قراردهد و یا امیدوارم همیشه در انجام این وظیفه موفق باشید و یا امیدوارم براي همیشه از این گناه دوري کنید دعا به گنهکار سه ویژگی مثبت را به همراه دارد 1- کمک بیشتر خداوند 2- اثبات صداقت صمیمیت امر نهی کننده 3- تاثیر بیشتر تذکر . دعا کردن همیشه پس از تذکر نیست بلکه می تواند پیش از پذیرش گنهکار باشد نظیر اینکه پس از امر و نهی دینی بگوید : امیدوارم این سخن من که براي رضاي خدا عرض کردم در دل شما اثر داشته باشد و یک خوبی به خوبی هاي شما افزوده گردد و یا بگوید : از خدا می خواهم سخن مرا در دل شما موثر قرار دهد و شما را بر رعایت آن موفق بدارد آنگاه خدا را شکر گوید که توفیق این امر به معروف را نصیب او فرمود و دعا کند همواره او را در اصلاح دیگران یاري دهد . ب : سکوت این سکوت می تواند علامت رضایت و یا نشانه ي ناخوشنودي گنهکار باشد و در هر صورت ماموریت تذکر دهنده پایان می یابد . البته در این موقعیت هم می توان براي تاثیر تذکر در او دعا کرد و یا خدا را بر انجام تذکر که اتمام حجت براي گنهکار است به شهادت گرفت نظیر آنکه بگوییم :(( خدایا تو شاهد باش که پیامت را به بندهات رساندم )) این امور به تشخیص امر به معروف مربوط می شود که چگونه امر و نهی دینی خود را مدیریت کند و در چه موقعیتی چه تصمیمی بگیرد و چه بگوید چه نگوید ج - مخالفت شیطان در انسان گنهکار سهم دارد و حاضر نیست سهم خود را از دل او از دست بدهد از این رو القاء مخالفت می کند که یکی از وسوسه هاي کهنه شده ي اوست و آمر به معروف باید ضمن هدایت مخاطب وسوسه زدایی از قلب گنهکار را هم مورد توجه قرار دهد . در برابر این مخالفت به شهادت گرفتن خداوند به این گونه که بگوییم : (( پروردگارا من پیام تو را به بنده ات رساندم و به وظیفه ام عمل کردم )) موثر است و گنهکار را با اتمام حجت بیشتري روبرو می سازد . موضع گیري هاي تذکر دهنده چند موضع گیري در برابر مخالفت گنهکار در پیش روي ماست که به آنها اشاره می کنیم : 1. سکوت سکوت در برابر گنهکار در اکثر موارد ضعف به حساب می آید زیرا گمان می کند مخالفت اوصحیح و بدون پاسخ است . 2. جواب هاي کلی 7 جواب هاي کلی از ندادن جواب بهتر است زیرا سکوت در برابر مخالفت گنهکار به نوعی تایید او را به همراه دارد و چه بسا او را به غرور سوق دهد اما جواب کلی نظیر اینکه پس از مخالفت او بگوییم : من به وظیفه ام عمل کردم و اکنون نوبت شماست یا بگوییم : من شما را به دستور خداوند آگاه کردم ، خود دانید یا بگوییم : به جاي این مخالفت ها کمی به سخن من فکر کنید و یا بگوییم : مخالفت با امر به معروف ازگناهان بزرگ است ( 6) و یا برخی از روایات مربوط به مخالفت گنهکار را که ما در کتاب (( حافظان حریم )) پیرامون امر به معروف نگاشتیم نقل کرده ایم براي او بخواند . 3. پاسخ هاي کوتاه به مخالفت ها مخالفت با تذکر،از گناهان کبیره است زیرا مخالفت با یک اصل قرآنی و مسلم دینی است که از ضروریات اسلام به شمار می رود البته اگر کسی اصل امر به معروف را قبول نداشته باشد مخالف ضروري دین مسلمان نیست و ضروري دین چیزي است که همه می دانند جزء اسلام است . اما اگر اصل امر و نهی دینی را قبول داشته باشد و در مواردي با آن مخالفت ورزد کافر نیست بلکه فاسق می باشد و ما در اینجا به مخالفتها پاسخ می دهیم تا گنهکاران بدانند که مخالفت آنها صحیح نیست و پاسخ دارد و ما با سکوت خود آنها را تایید نمی کنیم . اما مهم ترین مخالفتها و پاسخ ها عبارتند از : 1. آزادم ج - ) بله آزادي که گناه می کنی , اگر بنده خدا بودي گناه نم یکردي . 2. به شما مربوط نیست . ج - ) به خدا که مربوط است من دستور خدا را بیان کردم . 3. دخالت نکن . ج ) امر به معروف دخالت من نیست دخالت خداست . 4. شما چه کاره هستید ؟ ج ) فرمانبردار خدا 5. مزاحم نشو . ج ) مزاحم نیستم امر خدا را اجرا می کنم . 6. برو به کار خود برس . ج ) کارمن همین است که خداوند به آن امر کرده است 7. به خودم مربوط می شود . ج ) به خدا مربوط نم یشود ؟ 8. لازم نیست ما را امر به معروف کنید ج ) ولی خداوند لازم می داند . 9. مملکت صاحب دارد ج ) صاحب مملکت امر به معروف را واجب کرده است . 10 . گناه من یک مسئله شخصی است ج ) گناه شخصی هم مخالفت با خداست و باید ترك شود 11 . دوست دارم چنین کنم ج ) پس دین خدایی که تو را آفرید چه می شود ؟ 12 . ما را در یک قبر می گذارند و شما را در قبر دیگر . ج ) بله قبر ها جداست اما ما نسبت به یکدیگر مسئولیم . 13 . عیسی به دین خود موسی به دین خود . ج ) ولی این شعار اسلام نیست اسلام همه را مسئول یکدیگر می داند 14 . خواهی نشوي رسوا هم رنگ جماعت باش . ج ) ولی رسوایی گناه بیشتر است 15 . قلبت پاك باشدج ) گنهکار قلب پاکی ندارد . 16 . از کی تا به حال متدین شدي ؟ج ) از خدا می خواهم متدین باش . 17 . نیازي به نصیحت ندارم . ج ) کسی که خطا می کند نیازمند نصیحت است 18 . من مسلمان نیستم . ج ) بنده ي خدا که هستی , من دستور خدا را به شما گفتم . 19 . دیگران بدتر از ما هستند . ج ) بدتري دیگران مجوز گناه شما نیست . 20 . خشک نباشج ) رعایت احکام اسلام خشکی نیست . 21 . گناه زیادي نکردم . ج ) چون گناه مخالفت با خداست کم آن هم زیاد است . 22 . تعصب نداشته باشج ) چرا به دین خدا تعصب نداشته باشم 23 . تعصب خشک نداشته باش . ج ) پایبندي به اسلام تعصب خشک نیست ، یک ارزش متعالی است . 24 . ما گرفتار شده ایم . ج ) ولی همیشه امکان بازگشت وجود دارد و اراده ات آزاد است . 8 25 . همه مشکلات برطرف شده و تنها همین کار من مانده است ؟ج ) هر گناهی شعله اي از آتش است که باید خاموش شود . چهار نکته : چهار نکته مهم وجود دارد که بیش از شروع بحث شیوه ها به آنها می پردازیم . نکته اول : اگر چه شیوه هاي تذکر زبانی متنوع و گسترده است اما همان گونه که موثرترین شیوه را براي ارشاد مخاطب خود بر می گزینیم باید ملایم ترین و خوشایندترین شیوه را هم انتخاب کنیم وبا وجود شیوه هاي ملایم و تاثیرگذار به شیوه هاي تند متوسل نگردیم البته اگر تاثیر تذکر ما منحصر به بهره گیري از شیوه هاي تند باشد واجب است با تندي تذکر دهیم اما بیش از مقدار لازم تندي نکنیم . نکته دوم : هر کس مورد امر و نهی قرارگیرد گنهکار نیست زیرا بخشی از امر و نهی هاي ما به مستحبات و مکروهات مربوط می شود بنابراین اگر در این کتاب از فردي که مورد تذکر قرار می گیرد با تعبیر گنهکار یاد می شود به خاطر ترك واجب و انجام حرام است که مهمترین بخش امر به معروف و نهی از منکر به آن مربوط می شود . نکته سوم : اگر چه امر به معروف و نهی از منکر معناي گسترده تري از تذکر زبانی دارد اما استفاده از این تعبیر به خاطر آن است که امروز تذکر زبانی معنایی معادل معناي امر به معروف و نهی از منکر زبانی را پیدا کرده است و دیگر معناي لغوي صرف آن مراد نیست که تنها تذکر و یاد آوري باشد و حقیقت امر و نهی کردن در آن مطرح نباشد . نامگذاري کتاب حاضر هم به معجزه ي تذکر زبانی بر اساس همین تحلیل از تذکر می باشد . نکته چهارم : اگر چه امر به معروف و نهی از منکر دو واجب هستند اما استفاده تنها از امر به معروف در عناوین کتاب بدون ذکر نهی از منکر به خاطر رعایت اصل اختصار در عنوا نهاست . فصل دوم – شیوه هاي امر و نهی زبانی شیوه هاي امر و نهی زبانی تذکر زبانی می تواند با شیوه هاي فراوان متنوعی انجام گیرد وما در این کتاب چهل شیوه موفق وتجربه شده رامورد بحث وبررسی قرار دهیم وچگونگی بیان آنها را همراه با نمونه هاي عملی وطرح می کنیم تا عمل کنندگان به این دو فرضیه ي نورانی بتوانند با این منبع گسترده ي روش ها ، شیوه متناسب با زمان مکان وشخصیت خود ومخاطبانشان را برگزینند . -1 امر به معروف ساده رایج ترین امر و نهی دینی ، امر و نهی ساده است این شیوه به خاطرادبیات روان ومحتواي روشنی که دارد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد وتاثیر گذاري خاص خود را هم به همراه دارد . چگونه بگوییم ؟ مثلا به کسی که در بحث با دیگران خودنمایی ( مراء ) می کند بگوییم : مراء نکن و یا به کسی که در جواب سلام دیگران می گوید : سلام از ماست بگوییم : جواب سلام واجب است وشما جواب سلام ما را ندادید . و یا به کسی که وسواسی است بگوییم : وسواس خود را ترك کن وبه آن اعتنا نکن . تذکر ساده می تواند به صورت امرو نهی انجام شود واگر تاثیر نداشته باشد به روش استدعایی عملی گردد . امام خمینی در احکام امر به معروف آورده است : اگر بداند نهی از منکر او جزبا استفاده از موعظه و استدعا تاثیر نمی کند باید با موعظه یا استدعا او را نهی کند واگر بداند که تنها استدعا وموعظه اثر دارد وامر و نهی ( تاثیري ندارد واجب است استدعا وموعظه کند ( 1 نمونه عملی مردي به امام حسین ( ع ) رسید قبل از هر چیز گفت : حالت چطور است خداوند سلامتی دهد . امام ( ع ) فرمود : سلام کردن بر سخن گفتن مقدم است خداوند به تو سلامتی دهد . ( آنگاه فرمود : به کسی اجازه سخن ندهید تا اول سلام کند . ( 2 9 -2 امر به معروف صریح تذکر صریح وبدون پرده نیز از انواع امر و نهی زبانی است که بخش قابل توجهی ازاین فریضه الهی را به خود اختصاص داده است در این نوع از تذکر که بنابر مصالحی تذکر دهنده آن را برمی گزیند با صراحت تمام به گنهکار امر و نهی دینی می کند . چگونه بگوییم ؟ مثلا به کسی که شراب می خورد بگوییم : شراب نخور که پیامبر فرمود : ( شارب الخمر کعابد الوثن ( 3 شراب خوار مانند بت پرست است . یا به کسی که لباس جنس مخالف خود را پوشیده است بگوییم لباس خاص جنس مخالف را به تن نکن و یا به پیمان شکن بگوییم : به عهد خود وفادار باش . نمونه عملی : روزي عایشه از زنی نام برد ودر ضمن سخن خود گفت : او کوتاه قداست . ( پیامبر ( ص ) فرمود : غیبت اورا کردي ( 4 یادآوري : تذکر صریح براي برخی از گنهکاران سنگین است و زمانی باید از آن بهره گرفت که امکان اجراي شیوه هاي آسانتر را در پیش رو نداشته باشیم . -3 امر به معروف تاکیدي برخی گنهکاران جدیتی درکار خود ندارد و یا سخن تذکر دهنده را جدي نمی گیرند و یا به خاطر اراده ي ضعیف ویا هر علت دیگرآن را فراموش می کنند در چنین مواردي باید امر به معروف تاکیدي داشته باشیم تا گنهکار را در ارتباط با تذکر خود جدي گردانیم . چگونه بگوییم ؟ مثلا سخن خود را به جاي یک بار ، دوبار یا سه بار بیان کنیم و یا از کلماتی نظیر حتما مراعات کنید ، همواره به یاد داشته باشید جدي بگیرید وامثال آن بهره گیریم . نمونه عملی ام خالد ازشیعیان متعهد وصالح زمان امام صادق ( ع ) بود روزي بر آن حضرت وارد شد وعرض کرد : فدایت شوم من به بیماري معده مبتلا شده ام و اطباي عراقی شراب وآرد گندم را برمن توصیه کرده اند تا خود را به آن مداوا نمایم . امام صادق ( ع ) فرمود : چه چیز تورا از آشامیدن آن منع میکند ؟ام خالد عرض کرد : اطاعت از شما . امام ( ع ) فرمود : یک قطره ي از آن را نچش نه والله اجازه نوشیدن یک قطره از را نمی دهم اگر خوردي به ( هنگام مرگ پشیمان خواهی شد آنگاه سه مرتبه فرمود : فهمیدي ؟ و ام خالد عرض کرد بله ( 5 -4 امر به معروف اعتراضی در تذکر اعتراضی به جاي امر و نهی به گنهکاران به او اعتراض می شود واگر این اعتراض بصورت صحیح وبه موقع انجام گیرد تاثیر خوبی در محاطب خواهد داشت . چگونه بگوییم ؟ مثلا به کسی که ظلم می کندبگوییم : تو که می دانی ظلم گناه بزرگی است چرا ظلم می کنی ؟ و یا به کسی ، ( که کم فروشی می کند بگوییم : مگر نمی دانی که خداوند در قرآن فرموده است : واي برکم فروشان ( 6 و واي خداوند بسیار سخت ودردآور است پس چرا کم فروشی می کنی ؟ و یا به زنی که بخاطر جلوه گري در جامعه مورد یاوه گویی قرار می گیرد بگوییم : اگر با این وضعیت حرام بیرون نمی آمدي مورد هتک حرمت قرار نمی گرفتی . 10 و یا به شیعه اي که آشکارا در جامعه گناه می کند بگوییم امام صادق ( ع ) فرمود : زینت ما باشید مایه ي ننگ ما نباشید ( 7) شما به این گناه علنی موجب ننگ امام ( ع ) نشدي ؟ اینگونه زینت امام صادق ( ع ) می شوي؟ نمونه عملی یکی ازارادتمندان امام خمینی میگوید : یک بار در جماران به محضر ایشان رسیدم ،یکی از مسئولین مملکتی براي انجام کارهاي جاري به خدمت امام رسید و پدرسالخورده اش نیز همراه او بود وقتی خواست به حضورامام برسد جلوتر از پدر حرکت کرد وپس از تشرف به خدمت امام ، پدرش را معرفی کرد . امام هم نگاهی به آن مسئول کرد و فرمود : این آقا پدر شما هستند ؟ عرض کرد : آري ( امام خمینی فرمود : پس چرا جلوي او راه افتادي و وارد شدي ؟ ( 8 -5 امربه معروف تاییدي در امر و نهی تاییدي خوبی هاي گنهکارمورد تایید قرار می گیرد وآنگاه امر و نهی می شود . ظرافت شیوه ي تاییدي در آن است که با تایید که انجام می گیرد مخاطب به تذکر دهنده خوش بین می گردد و به انصاف اوکه خوبی هایش را نادیده نمی گیرد اطمینان پیدا می کند وبا این دو ویژگی جایی براي سوء تفاهم وذهنیت هاي منفی براي او باقی نمی ماند واینها زمینه هاي بسیار خوبی است که اورا تسلیم تذکر می کند این شیوه براي همه مفید است اما براي کسانی که ذهنیت هاي منفی داشته و یا از تایید دیگران رضایت خاطر زیادي پیدا می کنند مفید تر است البته نباید در تایید افراد زیاده روي شود وسخنان غیر واقعی به میان آید . چگونه بگوییم ؟ مثلا به دانش آموز متدینی که به وظایف درسی خود عمل نمی کند بگوییم : شما دانش متدینی هستی این ارزش بسیار بزرگی است که خدا نصیب شما کرده اما درس خواندن شما خوب نیست و باید تلاش بیشتري داشته باشی و یا به مداحی که با صداي خوب مداحی ضعیف و یا غلوآمیز می کند بگوییم : صوت شما براي مداحی خوب است واین نعمت بزرگی است که خداوند به شما داده است اما محتواي مداحی شما خوب نیست و باید از اشعار خوب ، وقایع مستند ومطالب صحیح وسازنده استفاده کنید و یا به کاسبی که نظم ونظافت رادر محل کسب خود مراعات می کند اما گرانفروشی می کند بگوییم : نظم ونظافت شما در مغازه دوست داشتنی و قابل تقدیر است اما گرانفروشی شما مردم را ناراحت کرده است اگر این عیب هم رفع شودفروشنده ي نمونه اي خواهید بود . نمونه عملی خانمی با چادر مشکی در خیابان عبور می کرد که نه نتها هنر جادر پوشدن را خوب می دانست که بر حجاب خود مسلط بود واز نامحرم رو گرفته بود اما این اشتباه را هم داشت که جوراب هاي نازك پوشیده بود به اوگفتم شما حجاب خوبی دارید و قابل تقدیر است اما این جوراب هاي نازك نه در شان شماست ونه تناسبی با حجاب خوب شما دارد و او هم از تذکر استقبال کرد . -6 امر به معروف تعلیلی روحیه برخی گنهکاران به گونه اي است که اگر فلسفه وعلت معروف ومنکري که به آنها گوشزد می شود را بشنوند پذیرش بیشتري خواهند داشت از این رو به دنبال امر و نهی دینی به علت آن هم اشاره می کنیم وبه چنین امر به معروفی امر به معروف تعلیلی گوییم . چگونه بگوییم ؟ مثلا به کسانی که به راحتی از دیگران درخواست می کنند بگوییم : از دیگران درخواست نکن زیرا درخواست از دیگران موجب ذلت است بویژه اگر به درخواست تو پاسخ مثبت ندهند یا به کسی که زیاد می خندد بگوییم : خنده دل رامی میراند . پیامبر ( ص ) فرمود : ( ایاك وکثره الضحک فانّه یمیت القلب و یذهب بنور الوجه ( 9 ازخنده زیاد بپرهیز زیرا خنده زیاد دل را می میراند و نور چهره را می برد . یا به کسی که پر خواب است بگوییم : کمتر بخواب پیامبر ( ص ) فرمود : ( ازپرخوابی بپرهیزید زیرا خواب زیاد صاحبش رادر روزقیامت فقیر می کند .( 10 نمونه عملی : 11 صفوان جمال گوید : بر امام کاظم ( ع ) وارد شدم ، حضرت فرمود : اي صفوان همه کارهاي تو خوب است جز یک کار . عرض کردم : فدایت شوم چه کاري ؟ حضرت فرمود : این که شترهایت را به این مرد ( هارون الرشید ) کرایه می دهی . عرض کردم : به خدا سوگند براي کار بیهوده وسفر حرام کرایه نداده ام بلکه براي سفرحج کرایه داده ام ضمن اینکه خودم در این سفر شرکت ندارم بلکه غلامان خود را می فرستم تا سرپرستی کنند . امام ( ع ) فرمود : اي صفوان تو شتر هاي خود را کرایه داده اي ؟عرض کردم : آري فرمود : آیا می خواهی هارون در دستگاه خود باقی بماند تا کرایه ي تو را بدهد ؟عرض کردم : آري ، فرمود : هرکس که بخواهد آنها باقی بمانند از آنهاست وهر کس که از آنها باشد در ( آتش جهنم است ( 11 -7 امر به معروف اخطاري اعلام خطر از مسائلی است که توجه انسان ها را به خود جلب می کند وامر و نهی اخطاري تذکري است که گنهکار را متوجه خطر اعمال حرام وترك واجب می کند برخی از موقعیت ها اقتضاءدارد که تذکر دهنده مانند پلیس راهنمایی که تابلوهاي خطر رانندگی را در نقاط خطر ناك نصب می کند تابلوي خطر فرهنگی راجلوي دید گنهکار ترسیم کند وبا اعلام خطر خود گنهکار را تحت تاثیر قرار دهد . چگونه بگوییم ؟ مثلا به کسی که در خانه بداخلاقی می کند بگوییم : انسان بداخلاق شب اول قبر سختی را در پیش رو دارد . یا به کسی که پدر ومادر خود را می آزارد بگوییم : آثار عاق والدین در دنیا هم گریبانگیر انسان می شود . یا به کسی که هر گناهی را مرتکب می گردد بگوییم : هرجه می خواهی می کنی اما بدان که باید همه کارهاي کوچک و بزرگ نارواي خود را در محضر خداوند پاسخگوباشی . نمونه عملی در مدینه دلقکی بود که مردم را می خندانید او تلاش بسیار داشت تا امام سجاد را بخنداند اما موفق نمی شد تا اینکه یک بار گفت : این مرد مرا خسته کرده است که بتوانم او را بخندانم . روزي امام ( ع ) با غلامان خود حرکت می کرد مرد دلقک که چشمش به او افتاد تصمیم گرفت با یک حرکت خنده آور امام را بخنداند جلو آمد و عباي آن حضرت را از دوش او برداشت و رفت امام ( ع ) به او اعتنایی نکرد غلامان او به دنبال مرد دلقک رفته و عبا را از او پس گرفتند وبر دوش حضرت گذاشتند . امام ( ع ) پرسید : این مرد چه کسی است ؟ همراهان عرض کردن : او مردي مسخره و دلقک است که اهل مدینه را می خنداند . امام سجاد ( ع ) فرمود : به او بگویید :( ان لله یوما یخسر فیه المبطلون ( 12 براي خداوند روزي است که در آن بیهوده کاران خسارت می بینند . -8 امر به معروف انتفاعی انسان همواره به منابع خود می اندیشید ودوست دارد براي انجام کار ویا ترك هرکاري نفعی به او برسد و یا ضرري از او دور گردد از این رو اگر بداند امري که به او می شود داراي منابع مصالحی بوده ازکارش زیانی را از او دور می سازد استقبال بیشتري از تذکر خواهد داشت بنابراین ذکر آثار مثبت و منفی ازکارهاي خوب و بد که مورد تذکر قرار می گیرد مفید است و چنین امر به معروفی را امر به معروف انتفاعی می نامیم . چگونه بگوییم ؟ مثلا کسی که به نماز جماعت اهمیت نمی دهد بگوییم : بر نماز جماعت مواظبت داشته باش که ثواب بسیارزیادي دارد پیامبر اعظم ( ص ) فرمود : کسی که پشت سر عالمی نماز گزارد مثل این است که پشت سر رسول ( خدا ( ص ) نماز گزارده است .( 13 یا بگوییم : اگر به گناه خود ادامه دهی اعتبار خانوادگی شما خدشه دار می شود . یا بگوییم : اگر با قیافه گنهکاران در جامعه ظاهر شوي مردم ذهنیت بدي از توپیدا می کنند و چنانچه روزي نیازمند تحقیقات محلی باشد معرفی مثبتی از تونخواهند داشت . یا بگوییم : بسیاري از کسانی که مثل تو مرتکب این خلاف شده اند محکومیت قضایی پیدا کرده اند و این محکومیت موجب محرومیت هاي زیادي براي آنهاشده است پس براي دنیاي خود هم که شده است این گناه را ترك کن . یا بگوییم : به پدر ومادر خود نیکی کن که خیر وبرکت زیادي را براي تو خواهد داشت . یا به کسی که گرفتار فحشا و منکراست بگوییم : نماز بخوان تا تورا ازفحشا ء ومنکر باز دارد نمونه عملی 12 رسول خدا ( ص ) به مردي فرمود : موهاي خود را کوتاه کن زیرا کوتاهی موها بر زیباي تو می افزاید . علامه طباطبایی می گوید : چون به نجف اشرف براي تحصیل مشرف شدم ازنقطه نظر قرابت خویشاوندي گاه گاهی به محضر مرحوم قاضی شرفیاب می شدم تا یک روز در مدرسه اي ایستاده بودم که مرحوم قاضی اي فرزند » از آنجا عبور می کرد ند چون به مدرسه رسیدند دست خود را روي شانه ي من گذاردند وگفتند (14) !« دنیا می خواهی نماز شب بخوان وآخرت می خواهی نماز شب بخوان -9 امر به معروف تحریکی امر و نهی تحریکی آن است که تذکر دهنده با استفاده از تحریک عواطف و ارزشهاي مورد قبول و تعصبات سالم گنهکار ، او را امر به معروف ونهی ازمنکرکند . چگونه بگوییم ؟ مثلاً به کسی که متدین نیست و بر خلاف جوانمردي وآزردگی کارهایی نظیر نیرنگ به دیگران ، حق کشی ، آزار به ضعیفان ، تجاوز به دیگران ، فریبکاري ، بر باد دادن آبروي دیگران وامثال این گناهان انجام می دهد بگوییم : اگر به دین خدا پایبند نیستی جوانمرد و آزاده باش واز این گناه خود دست بردار . نظیر این نهی از منکر را حضرت سید الشهداء علیه السلام در کربلا انجام داد و به دشمنان خود که ارتباط او و خیمه هایش را قطع کردند فرمود : واي بر شما اي پیروان آل ابوسفیان ! اگر دین ندارید و از قیامت نمی رسید ، در دنیاي خود آزاد مرد باشید و به مردانگی و نسب خود بازگردید اگر از قوم عرب هستید . شمر با صداي بلند گفت : چه می گویی اي پسر فاطمه ؟ امام علیه السلام فرمود : می گویم : این من هستم که با شما می جنگم و شما هم با من می جنگید ، زنانکه گناهی ندارد ، پس تا زمانی که من زنده ام متکبران ومتجاوزان لشکر خود را از تعریض به خیمه هاي من باز دارید .( 15 و یا به زنانی که تقواي در پوشش ندارند ولی نجابت به عنوان یک اصل مهم اخلاقی در پیش آنها جایگاه رفیعی دارد بگوییم : یک زن نجیب با این سرو وضع نزد نامحرم و یا در جامعه حاضر نمی شود . و یا به کسی که بدون عقد شرعی ارتباط با نامحرم پیدا کرده است و به غیرت نگا مثبتی دارد بگوییم : اگردوست داري مردان اجنبی با نوامیس تو ارتباط داشته باشند با ناموس مردم ارتباط داشته باش . و یا به کسی که مال یتیم را می خورد بگوییم : اگر تقدیر خداوند این باش که فرزندان تو یتیم شوند دوست داري کسی مال آنها را بخورد ؟ نمونه عملی ابراهیم بن مهزم گوید : یک شب با مادرم ( خالده ) بگو مگو کردم و نسبت به او خشونت ورزیدم صبح آن شب نماز خواندم وبه محضر امام صادق علیه السلام رسیدم . همین که بر او وارد شدم فرمود : اي ابامهزم ! تو را با مادرت چه کار که شب گذشته با او درشتی کردي ! آیا نمی دانی که شکم مادرت منزلی بود که درآن سکونت کردي ودامان او گهواره اي بود که در آن آرام گرفتی و سینه هاي او ظرفی رود که از آن نوشیدي؟ابامهزم پاسخ داد : آري ( امام صادق علیه السلام فرمود : پس با او درشتی نکن !( 16 10 – امر به معروف استحیایی امر به معروفی که سبب شرم وحیا گنهکار گردد و امر به معروف استحیایی نامیم این شیوه ي تذکر در برخی افراد بهتر به ثمر می رسد و اگر شرایط آن وجود داشته باشد می توان در ارتباط با برخی گنهکاران ازآن بهره گرفت البته از انجایی که این شیوه ي تذکر موجب خجالت و شرمندگی فرد می گردد با
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
